کوچک
همچون گلوگاهِ پرنده‌یی،
هیچ‌کجا دیواری فروریخته بر جای نمی‌ماند.
سالیانِ بسیار نمی‌بایست
دریافتن را
که هر ویرانه نشانی از غیابِ انسانی‌ست
که حضورِ انسان
آبادانی‌ست.
همچون زخمی
همه عُمر
خونابه چکنده
همچون زخمی
همه عُمر
به دردی خشک تپنده،
به نعره‌یی
چشم بر جهان گشوده
به نفرتی
از خود شونده، ــ
غیابِ بزرگ چنین بود
سرگذشتِ ویرانه چنین بود.
آه اگر آزادی سرودی می‌خواند
کوچک
کوچک‌تر حتا
از گلوگاهِ یکی پرنده!
احمد شاملو
دیِ ۱۳۵۵
دریانورد تنها
دیگر صدای دریا را نمی‌شنوم
و رنگ آن را از یاد برده‌ام.
بیهوده گوش به زمین می‌گذارم
تا سم‌کوبه‌ی اسبان دریایی را بشنوم.
جاشوان بی‌باک بادبانهای خود را برچیده‌اند
و کودکان دیگر از سندباد بحری نمی‌پرسند.
زمین زیر پایم تنهاست
آرزوهای بزرگ از من کوچیده‌اند
و پشت پنجره‌ی کوچکم
مرغان دریایی دیگر صیحه نمی‌کشند.
دستهای خود را می‌بویم
و بر خطوط درهم آن خیره می‌شوم.
آیا این انگشتان نبودند که روزی
ریسمانهای کنف را می‌فشردند
تا قایق مرا به جزیره‌ای دور بکشانند
که هنوز از آن
صدای پایکوبی قبیله‌ی من می‌آید؟
هجدهم آوریل هزار‌و‌نهصد‌و‌نود‌و‌نه
https://iroon.com/irtn/blog/21551/lonely-mariner/
Majid Naficy
I no longer hear the sound of the sea
And have forgotten its color.
In vain I put my ear on the ground
To hear the galloping of seahorses.
The brave sailors have dismantled their sails
And children no longer ask about Sinbad the Sailor.
The Earth is alone under my feet,
Great wishes have left me
And outside my little window
Seabirds no longer screech.
I smell my hands
And stare at their interlaced lines.
Were not these fingers that in the past
Held flaxen ropes
To lead my boat
Toward a distant island
From where still comes
The sound of the dancing of my tribe?
April 18, 1999
انسانهای عصر سنگ
انسانهای عصر سنگ چه سبکبار بودند!
جای زمین را تنگ نکردند
آمدند و رفتند
و دست طبیعت
پرونده‌ی آنها را بست:
لاشه‌هاشان را به کرکسها داد,
سرودهاشان را در باد پراکند
و گذاشت تا نوازشِ آرامِ رود
یاد آنها را با خود
به دریاهای بزرگ ببرد.
اما به ما بنگر:
امروز کشوهای میزم را خالی کردم
از نامه‌های تامین اجتماعی
تا فرمهای تقاضای کار,
از دعوتنامه‌هایی که درها را بروی من گشودند
تا ردنامه‌هایی که درها را بروی من بستند.
بیا سبک شویم
و جای زمین را باز کنیم
و چون غارنشینان
فروتن باشیم
و با عشقهامان
و شعرهامان
همراه برگهای درختان فروریزیم
و بگذاریم که زمین نفسی بکشد
و ما هم خود نفسی بکشیم.
بیست‌و‌چهارم فوریه دوهزار
https://iroon.com/irtn/blog/21533/stone-age-humans/
How light-hearted were stone age humans!
They did not take up too much space on the Earth.
They came and left
And the hand of nature
Closed their files:
It gave their corpses to vultures,
Spread their songs in the wind
And let the gentle caress of the river
Carry their memories
Into the great seas.
But look at us:
Today I emptied the drawers of my desk
From the letters of Social Security
To the forms of job applications,
From the invitations that opened the doors to me
To the rejections that closed the doors on me.
Let us become light
And open the space for the Earth
And become humble
Like cavemen,
And with our loves
And our poems
Fall alongside the leaves of trees,
And let the earth breathe
And we ourselves breathe too.
February 24, 2000
آبی که به ساحل دست میکشد
چونان من است که با عصای سفیدم
به هر چیز تق می‌زنم,
از پرچین شکسته‌ی همسایه
تا بوته‌های خوشبوی "پروانه"
و آشغالدانیهایی سرگشاده
که از بوته‌های خشک انباشته‌اند,
وانتی هنوز گرم روبروی خانه
که نیمی از پیاده‌رو را سد کرده,
گربه‌ای که سر پرچین میو میکند
و صاحبش در ایوان سیگار میکشد,
ماشینهایی که پشت چراغ ایستاده‌اند
و من هنگام عبور از خط عابر پیاده
صدای رادیوهاشان را می‌شنوم
و به خط سیاسی‌شان پی میبرم.
کنار آبی می‌ایستم
که به ساحل خلیج دست میکشد,
مرا از همه‌ی بارها رها میکند
و با خود به سرزمین کودکیم میبرد
به سرزمین رنگهای درخشان
کنار مادربزرگم با موی حنایی
و خالی سیاه بر پیشانی
که بر قالی پرنگاری نشسته
و همچنان که به قلیان تازه‌دمش
آرام آرام پک می‌زند
با من از سندباد بحری می‌گوید
که در جنگلهای هندوستان
باید به دوالپای نیمه‌کوری
کولی می‌داد.
سی‌و‌یکم اوت دوهزار‌و‌هفده
https://iroon.com/irtn/blog/21516/davalpa/
The water that touches the shore
Is like me with a white cane,
Tapping everything
From the broken fences of houses
To the fragrant butterfly shrubs
And open trash cans
Filled with dry bushes,
A still-warm van in front of a house
Blocked half of the sidewalk,
A cat meowing on a fence
And her owner smoking on his porch,
The cars standing at a stop light
As I pass the crosswalk,
Hear the sounds of their radios
And find out their political lines.
I stop at the water
That touches the Gulf coast,
Releasing me from all burdens
And takes me to the land of my childhood,
To the land of bright colors
Next to my grandma with henna hair
And a black mole on her forehead
Sitting on a colorful carpet.
She puffs slowly on her fresh water pipe
And tells me about Sinbad the Sailor
Who had to piggyback a half blind Davalpa*
In the jungles of India.
August 31, 2017
*- Davalpa in Persian literally means strap-leg who appeared to Sinbad the Sailor as a feeble old man sitting on a tree trunk asking for a piggyback to cross a stream. Sinbad pitied him and put him on his shoulders. But Davalpa wraps his very long strap legs around Sinbad’s neck and body and makes him his slave. Finally Sinbad frees himself by getting Davalpa drunk.
تیرباران 7 اسفند 1362 پادگان جمشیدیه تهران
چگونه داغ تو ... پاک خواهد شد
از ضمیر وطن؟
کی دوبار ... به پا خواهد شد
چون تو سروی... جوان آزاده
برای وطن؟
تو... شفاف تر از شبنم
تو ... روشن تر از سپیده و صبح
سبک بال تر از... پولک های برف زمستان
تو... سرشار از لطافت های انسانی
با ادراکی ناب و عمیق ... در پیکار با ظلم و جهالت
تو... مسئول... استوار... محکم
صادق... صاف و بی ریا
تو خود...میزان راستین یک رنگی
تیر باران ات... گواه بر
عمق فساد حاکمان ... و نهایت وابستگی
چپ کشی در ایران
همیشه اطاعت کور بوده است و بندگی
شعر من ... نه در وصف ات ... نه در یادت
که شکوه ذات زیبایت ...
در دل ها... جاودانه ماندگار
شعر من...تک زنگ بیداری...
برای مردمانی بس خمار... از افیون دین
یا هنوز... درباور از خطی
مجهول و مفروض
که... موجه می کند در ذهنشان
حمایت از رژیمی... بس جنایتکار... و فاسد را
و ملتی... در حال غرق
عنقریب باز استعمار... در بازی های نجاتبخش اش
غالب می کند نوکری تازه
و تمدید می شود غارتگری... برای نیم قرن آینده
نگاه کن... که چگونه ثروت ملتی
با نقاب دین دارد...غارت می شود
و چگونه ... با تزویری وقیحانه
هر روز... با بالا بردن بی مرز نرخ ارز
و بازی های کثیف ... در بازارهای بورس
سر کیسه ... می شود ملت
و چگونه ملایان به اصطلاح... ضد صهیونیست
در اطاعت تام اند
از فرمان خصوصی سازی های بانک جهانی
که همگی ...از صهیونیست هایند!
و فعال... در راستای جهانی سازی
که پادشاهی صهیونیسم... است برجهان !
نگاه کن... هنوز هرسپیده دمان
نفیر خروشان رگبار تیر
می پیچد... در فضای ساکت شهر
و خون جوانان است جاری ... بر خاک میهنمان
هزاران هزار... نیست پایانی
به آخر رسیده است اکنون
رژیم فاسد قتل و غارت و زور
عنقریب می شود در گور
ولی هزاران هزار افسوس... که بی اتحاد مان
تجدید می شود...دور نوین استعمار
اختناق... کشتار و غارت و زندان
لیک... با شکل و رنگ تازه و نو
برای چند صباحی...فریب مردم ایران
فرح نوتاش
وین اسفند ـ 1398
کتاب شعر 7
www.farah-notash.com
www.farah-notash.com/womens-power
برق رفته است
و من شمعی را می‌افروزم
که کارِ دستِ "آزاد" است.
شمع می‌گرید
و می‌خندد
و ما در پرتو آن عشق می‌بازیم.
بوسه‌های تو هنوز شیرین‌اند
و بوی تنت چه آشناست.
در روشنایی لرزان شمع
مرزهای قاطع چهره‌ی ترا
به آرامی درمی‌نوردم
سر بر سینه‌ات می‌گذارم
و چشمهایم را می‌بندم.
امشب, اشباح به من هجوم آورده‌اند.
تو را در آغوش می‌گیرم
و انگشتان تو تنم را می‌کاوند.
ما از همه‌ی مرزها می‌گذریم
تو در فرودگاه مهرآباد به زمین می‌نشینی
و من به دامنه‌ی آرارات بازمی‌گردم
جایی که از نوار مرزی می‌گذشتیم
نور ماه با برف درآمیخته بود
و اسبهای ما در کنار هم به آرامی میرفتند.
آیا دوباره به یکدیگر بازمی‌گردیم؟
پلکهایم را از هم می‌گشایم
و ناگهان خود را در تاریکی می‌یابم.
برمی‌خیزم تا شمع دیگری برافروزم.
در روشنایی آن
اشباح را بهتر میتوان دید.
سیزدهم آوریل هزار‌و‌نهصد‌و‌نود‌و‌هشت
https://iroon.com/irtn/blog/21499/candle/
Majid Naficy
The power is gone
And I light the candle
Handcrafted by Azad.
The Candle weeps
And laughs
And we make love in its glow.
Your kisses are still sweet
And the scent of your body is so familiar.
In the flickering light of the candle
I slowly pass through
The firm borders of your face.
I lay my head on your chest
And close my eyes.
Tonight, ghosts have attacked me.
I embrace you
And your fingers search my body.
We cross all borders.
You land in Tehran Airport
And I return to the slopes of Ararat Mountain
Where we were crossing the Turkish border,
The moonlight was mixed with snow
And our horses walked slowly side by side.
Will we get back to each other again?
I opened my eyes
And suddenly find myself in darkness.
I get up to light another candle.
In its light
Ghosts can be seen better.
April 13, 1998
